Aan het digitaliseren van de rechtspraak is al 220 miljoen euro besteed en nu is het project mislukt. Het nieuwe, beperktere, doel: burgers en advocaten in een beveiligde omgeving met de rechtbank laten communiceren.
Een digitale zittingszaal in Arnhem.Foto Lex van Lieshout/ANP
De digitalisering van de rechtspraak moet opnieuw worden gedaan, maar dan minder ambitieus. Digitaal procederen komt er voorlopig niet. Het huidige digitaliseringsproject Kwaliteit en Innovatie (KEI) wordt stopgezet. Dat schrijft de Raad voor de rechtspraak, de organisatie van de rechterlijke macht, aan minister Sander Dekker (Rechtsbescherming, VVD).
220 miljoen
Het project kostte tot nu toe zo’n 220 miljoen euro, een overschrijding van ruim 200 miljoen van de oorspronkelijke begroting van 7 miljoen euro.
Het besluit valt samen met de publicatie van een kritisch rapport van een externe ict-onderzoeker. Die bekeek de afgelopen weken de voortgang van het project en concludeert dat het grotendeels is mislukt. De Raad voor de rechtspraak erkent de bevindingen en concludeert dat KEI “gereset” moet worden.
Het is niet voor het eerst dat de overgang naar het digitale tijdperk voor grote problemen zorgt bij de overheid. Eerder mislukte onder meer de invoering van een nieuw landelijk bevolkingsregister.
Lees meer over eerdere ict-mislukkingen bij de overheid: Hoe de overheid 100 miljoen uitgaf aan drie ict-mislukkingen
KEI had onder meer tot doel digitaal procederen mogelijk te maken. Dat is voorlopig van de baan. De doelen van KEI waren te ambitieus en de uitvoering te ingewikkeld om het project te laten slagen, schrijft de Raad. Onderschat is hoe ingewikkeld het digitaliseren van de rechtspraak bleek te zijn, omdat het werk binnen de rechtspraak “te complex” is. Bovendien was er te weinig steun binnen het gerechtelijk apparaat voor het project.
Reparaties
Het nieuwe doel is nu om het voor burgers en advocaten mogelijk te maken in een beveiligde omgeving met elkaar te laten communiceren. Het gaat volgens de Raad nu eerst om “toegankelijkheid”. Een woordvoerder: “De administratie wordt digitaal, maar niet meer geautomatiseerd.”
Al bij de start van het project is “niet voldaan” aan voorwaarden om het tot een succes te maken. Zo waren “de werkprocessen bij aanvang van het programma niet geharmoniseerd”. Daardoor moest tussentijds te veel worden gerepareerd, waardoor het project nóg ingewikkelder werd.
KEI werd daardoor ook veel duurder. In 2012 werden de kosten nog rond 7 miljoen euro geschat, inmiddels is al 220 miljoen euro uitgegeven. Volgens een brandbrief van de Centrale Ondernemingsraad van de rechtspraak in januari werkt nog maar ongeveer 5 procent van het project naar behoren.
In de nieuwe aanpak worden kortere projecten opgezet met minder ambitieuze doelen voor een beperkter deel van de organisatie. “Digitalisering is onontkoombaar”, schrijft de Raad. Hoeveel geld het nieuwe project gaat kosten, wordt volgens een woordvoerder in de loop van 2018 duidelijk.
Correctie (10 april 2018): De nieuwe doelstelling is niet om mailen met de rechtbank mogelijk te maken, maar om burgers en advocaten via een beveiligde omgeving met de rechtbank te laten communiceren.
Bron: NRC.nl, Marc Lievisse Adriaanse.
10 april 2018.